Przedsiębiorcy prowadzący działalność biznesową w obszarze handlu internetowego muszą podjąć kluczowe decyzje jeszcze przed rozpoczęciem przygody z biznesem. Do ważnych wyborów należy między innymi rozstrzygnięcie w zakresie tego, czy e-sklep będzie posiadał magazyn własny lub magazyn zewnętrzny (tzw. fulfillment dla e-commerce). Na który z wyżej wymienionych wariantów lepiej się zdecydować i dlaczego?
Model logistyczny sklepu internetowego to po prostu sposób, w jaki zorganizowane są procesy magazynowania, pakowania oraz dystrybucji towarów, którymi na co dzień handluje podmiot z branży e-commerce. Pokazuje on, jaki jest sposób działania przedsiębiorstwa, dzięki któremu może on osiągać realne korzyści biznesowe.
Model logistyczny to właściwie to samo, co model biznesowy (sposób funkcjonowania przedsiębiorstwa). Różnica polega na tym, że model biznesowy odnosi się do całości przedsiębiorstwa, podczas gdy drugie z przedstawionych tu pojęć dotyczy węższego obszaru działalności gospodarczej.
Przedsiębiorcy — zarówno ci planujący uruchomienie działalności e-commerce, jak i już aktywni w tej branży — często zastanawiają się nad wyborem pomiędzy magazynem własnym lub zewnętrznym. Jakie są zalety i wady pierwszego z wymienionych rozwiązań?
Własna infrastruktura logistyczna e-commerce to wciąż bardzo popularne rozwiązanie. Taki stan rzeczy wynika po części stąd, że własny magazyn oznacza zwiększenie majątku (bilansu firmy). To jeszcze nie wszystko, trzeba bowiem mieć na uwagę, że własna powierzchnia magazynowa to także pełna kontrola nad procesami logistycznymi zachodzącymi w sklepie internetowym. Są to główne zalety, które sprawiają, że wciąż wiele firm e-commerce opiera swoją działalność na własnym magazynie.
Jak widzisz, takie rozwiązanie ma sporo zalet. Z drugiej jednak strony trzeba mieć na uwadze pewne słabości tego podejścia. Przede wszystkim, wewnętrzny magazyn w sklepie internetowym to zazwyczaj znacznie wyższe koszty. Ponoszenie rosnących wydatków na najem powierzchni czy zużycie energii elektrycznej to znaczące obciążenie szczególnie dla mniejszych podmiotów.
Ponadto, taki model logistyczny oznacza również spore nakłady czasowe. Przedsiębiorca, zamiast opracowywać nową strategię działania e-sklepu w dynamicznym otoczeniu wolnorynkowym, muszą poświęcać czas na rekrutację personelu, ich szkolenie itp.
Last but not least, własny magazyn to także brak możliwości dostosowania magazynu do sezonowości. Ma to szczególne znaczenie w przypadku sklepów sprzedających takie towary jak np. znicze, ozdoby świąteczne czy akcesoria do sportów letnich.
Wyżej wymienione słabości sprawiają, że rozwiązaniem, które stanowi coraz popularniejszą alternatywę, jest usługa określana jako tzw. fulfillment. Odpowiednio wykorzystana pozwala zniwelować słabości własnego magazynu oraz zapewnić sklepowi e-commerce minimalizację kosztów magazynowania oraz maksymalizację korzyści.
Fulfillment to taki model stosowany w działalności logistycznej, który opiera się na obsłudze procesu dystrybucji w e-sklepie przez zewnętrzny podmiot. Innymi słowy, fulfillment to zewnętrzny magazyn dla sklepów internetowych.
Jednocześnie, trzeba zauważyć, że — wbrew powtarzanej czasem opinii — taka obsługa nie jest tym samym co dropshipping. Fulfillment to obsługa zewnętrzna o znacznie szerszym zakresie. Podczas gdy dropshipping ogranicza się głównie do pośrednictwa w wysyłce towaru, fulfillment obejmuje takie etapy jak między innymi:
Popularność tego rozwiązania nie byłaby możliwa, gdyby nie liczne zalety fulfillment. Przede wszystkim, taki sposób organizacji biznesu logistycznego to elastyczność. Jeżeli popyt (aktualny lub planowany) na towary oferowane przez firmę będzie znacząco wyższy, możliwe jest szybkie zwiększenie powierzchni magazynowej bez konieczności wynajmowania lub budowania nowego obiektu do przechowywania towarów. Podobnie przedstawia się sytuacja w przypadku, gdy przedsiębiorca spodziewa się ograniczenia poziomu dotychczasowej sprzedaży.
Zewnętrzna obsługa magazynowa nie wymaga także podejmowania takich działań jak na przykład konserwacja sprzętu magazynowego, rekrutacja pracowników itp.
Generalnie, fulfillment to zalecany sposób działania w sytuacji, gdy sklep internetowy to dość młody podmiot, który dopiero rozpoczyna swoją aktywność biznesową lub zamierza wejść na nowy, nieobsługiwany dotąd segment rynkowy. Z takiego podejścia powinny również skorzystać wszystkie podmioty, w których przedsiębiorca skupia się przede wszystkim na ograniczeniu kosztów działalności operacyjnej, liczy zaś na elastyczność i możliwość szybkiego dostosowania się do zmiennych warunków otoczenia wolnorynkowego.
Logistyka e-commerce oparta na modelu określanym jako fulfillment to rozwiązanie, które pozwala przedsiębiorcy skupić się na kluczowych czynnikach rozwoju biznesu sprzedażowego.
Dodatkowo trzeba mieć na uwadze, że świadczeniem usług z zakresu fulfillment zajmują się zazwyczaj doświadczone przedsiębiorstwa, które wypracowały skuteczne praktyki działania na przestrzeni wielu lat. Taki stan rzeczy to kolejna korzyść dla młodego przedsiębiorcy, który może dzięki temu już na starcie korzystać z praktyk liderów w branży logistycznej.
Dzięki temu, zamiast wzbudzania irytacji nabywców z powodów opóźnień w dostawach możliwe zwiększenie zadowolenia klienta. Zapewnienie satysfakcji odbiorcy to dobry sposób nie tylko na zbudowanie portfela stałych, lojalnych wobec danej marki konsumentów, ale także dobra metoda na budowanie renomy przedsiębiorstwa jako profesjonalnego usługodawcy.
Fulfillment to skuteczny sposób na redukcję kosztów stałych w działalności operacyjnej sklepu e-commerce. Każdy przedsiębiorca musi bowiem liczyć się z ryzykiem przejściowych spadków w sprzedaży. Fulfillment jest metodą działania, która pozwala na negatywnych konsekwencji z tym związanych. Zamiast obawiać się, czy wypracowane w słabszym okresie przychody pozwolą na opłacenie czynszu itp., przedsiębiorca może skupić się na uregulowaniu innych zobowiązań. Ponieważ przestrzeń magazynowa wykorzystywana w danym okresie przez przedsiębiorstwo e-commerce będzie wówczas mniejsza, koszty z tego tytułu staną się odpowiednio niższe.
Wyżej wymienione zalety sprawiają, że fulfillment to sposób działania, który należy traktować jako inwestycję w rozwój działalności biznesowej. Oczywiście, należy do takich działań podchodzić z rozwagą. Outsourcing w zakresie logistyki e-commerce to rozwiązanie, które sprawdzi się przede wszystkim w działalności na większą skalę. Jeżeli Twój sklep realizuje niewielką liczbę dostaw (mogą być to np. przesyłki o dużej wartości), usługa fulfillment raczej nie sprawdzi się w takiej sytuacji.
Jak widzisz, zasadniczo dostępne są dwa modele logistyczne dla posiadaczy sklepu internetowego. Różnice między nimi dotyczą właściwie wszystkich aspektów, a jeden model stanowi w gruncie rzeczy przeciwieństwo drugiego. Czy da się jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie: własny magazyn wysyłkowy, czy profesjonalna obsługa ze strony zewnętrznego podmiotu?
Niestety — nie. Ostateczny wybór w tym zakresie powinien zostać podjęty dopiero po rzetelnej analizie potrzeb i możliwości przedsiębiorcy. Podczas podejmowania działań w tej kwestii należy jednak mieć na uwadze, jakie zalety ma model logistyczny określany jako fulfillment.