Jakie są rodzaje opakowań żywności (i nie tylko) oraz w jakich sytuacjach stosuje się poszczególne typy? Kiedy stosuje się opakowanie zbiorcze, kiedy zaś opakowanie jednostkowe? Jeśli chcesz poznać odpowiedzi na te pytania, koniecznie zapoznaj się z naszym tekstem. Poznasz dzięki aktualne cenne informacje dotyczące tego, jakie znaczenie ma opakowanie w funkcjonowaniu przedsiębiorstw oraz jakie wyróżnia się opakowania w logistyce.
Jaka jest rola opakowań w logistyce?
Opakowania transportowe to w działalności handlowej i logistycznej absolutna podstawa niezależnie od tego, jaki rodzaj towarów zamierza przechowywać, sortować oraz dostarczać klientowi dane przedsiębiorstwo.
Dotyczy to zarówno firm centrów logistycznych, które prowadzą hale magazynowe, jak i na przykład małych sklepów internetowych. Jakie funkcje spełniają poszczególne rodzaje opakowań? Odpowiedź na pytanie znajdziesz w dalszej części naszego tekstu.
Funkcje opakowań logistycznych
Jeśli chodzi o funkcje opakowań wykorzystywanych we współczesnej gospodarce rynkowej, wyróżnia się następujące rodzaje zastosowań:
- funkcja informacyjna — na opakowaniu zwyczajowo znajdują się informacje odnośnie rodzaju produktu, jego ilości (masa, skład, objętość itp.) oraz sposobu wykorzystania,
- funkcja ekologiczna — opakowanie stosowane np. w przypadku substancji chemicznych skutecznie chroni przed zanieczyszczeniem środowiska naturalnego,
- funkcja magazynowa (inne określenie: funkcja logistyczna) — jedna z ważniejszych ról z punktu widzenia przedsiębiorstwa logistycznego. Opakowania umożliwiają codzienną działalność na terenie hali magazynowej itd.,
- funkcja manipulacyjna (czasem określana także jako tzw. funkcjonalna) — opakowania mają ułatwiać pracę magazynierom itp.,
- funkcja marketingowa — odpowiednio zaprojektowane opakowanie ma na celu przyciągnięcie uwagi klienta. Jeśli zostało ono dobrze dobrane, może stanowić ważny element danej marki. Dobrym przykładem jest tu puszka Coca Coli — mała, czerwona puszka z białym napisem jest rozpoznawalna przez odbiorców właściwie na całym świecie,
- funkcja ochronna — celem stosowania opakowań jest ochrona przed wysłaniem (napój) czy rozsypaniem (cukier, proszek) produktu,
- funkcja produkcyjna — jest to niezwykle ważna rola z punktu widzenia procesu wytwarzania towaru. Przechowywanie wyrobów w różnego rodzaju opakowaniach umożliwia sprawny przebieg całego cyklu produkcji,
- funkcja transportowa — dzięki zastosowaniu np. prostokątnych pudełek możliwe jest ich sprawne ułożenie np. na palecie czy wózku transportowym,
- funkcja użytkowa — dzięki opakowaniom ułatwione jest ich używanie i dozowanie.
Istotne parametry i czynniki przy wyborze opakowań
Choć może wydawać się inaczej, to w rzeczywistości wybór opakowań przez przedsiębiorcę jest dość skomplikowaną kwestią. W wielu sytuacjach jest to decyzja, którą trudno podjąć ad hoc. Poniżej znajdziesz kilka kwestii oraz czynników, na które warto zwrócić uwagę jeszcze przed podjęciem decyzji:
- właściwości produktu, w tym m.in. odporność na zawilgocenie oraz skrajne temperatury,
- proces produkcji i pakowania — im łatwiejsze jest stosowanie danego rodzaju opakowanie, tym bardziej warto rozważyć jego wybór,
- sposób magazynowania i transportu — ważne jest, by zajmowały one możliwie jak najmniej miejsca. Dzięki temu transport nie powinien sprawić większych trudności,
- punkty sprzedaży — warto, by sklep sprzedający opakowania do produktów oferował korzystne ceny oraz dogodne warunki zakupu,
- przepisy regulujące wymagania dotyczące opakowań — decydując się na stosowanie opakowań, trzeba pamiętać o takich kwestiach jak np. przepisy w zakresie rejestru BDO,
- czynniki środowiskowe — wpływ odpadów opakowaniowych na środowisko
koszty utylizacji jest czynnikiem, którego absolutnie nie wolno lekceważyć w dwudziestym pierwszym wieku.
Rodzaje opakowań w logistyce. Jakie można wyróżnić? (handlowe, zbiorcze, transportowe)
Jeśli chodzi o rodzaje opakowań, to zarówno w teorii, jak i praktyce stosuje się różne sposoby podziału. Poniżej zostały przedstawione niektóre spośród wszystkich stosowanych kryteriów:
- podział ze względu na rodzaj materiału. Zgodnie z tym podejściem wyróżnia się między innymi opakowania plastikowe (jeden z najczęściej stosowanych szczególnie często w przypadku słodyczy czy chipsów), drewniane (np. niektóre alkohole), szklane (napoje, alkohole, przetwory, dżemy, sosy, gotowe obiady) oraz papierowe (margaryna, smalec, niektóre wędliny oraz sery),
- klasyfikacja uwzględniająca formę rozliczeń. W takiej sytuacji wyszczególnia się dwie główne kategorie, czyli opakowania zwrotne oraz opakowania bezzwrotne,
- podział z uwzględnieniem kształtu. Oto przykładowe rodzaje opakowań: butelki, tuby, słoiki, pudełka, woreczki, kartony.
Oprócz tego bardzo często stosowaną klasyfikacją jest podział na:
- opakowania jednostkowe (handlowe) – są to opakowania, w których odbiorca finalny (konsument) dokonuje zakupu danego produktu. W zależności od sytuacji mogą być to np. plastikowe kubki, które zawierają logo marki,
- opakowania zbiorcze – wykorzystuje się podczas magazynowania towarów. Dzięki określonej formie (np. kartony o kształcie sześcianu) ich układanie staje się znacznie prostsze,
- opakowania transportowe – nie trafiają one do klienta końcowego, lecz są wykorzystywane podczas transportu na wcześniejszych etapach procesu logistycznego. Rozumie się przez to np. przewożenie ładunku od producenta do centrum dystrybucyjnego.
Rodzaje opakowań w przemyśle spożywczym
Odpowiednie opakowania są ważne właściwie w każdej branży, ale kwestia ta nabiera szczególnego znaczenia w przypadku przemysłu spożywczego. Dlaczego tak jest? Odpowiedź na to pytanie wydaje się bardzo prosta. Artykuły spożywcze muszą być przechowywane w odpowiednich warunkach; w przeciwnym razie wzrasta ryzyko, że takie procesy, jak na przykład gnicie czy pojawienie się salmonelli, doprowadzą do poważnych konsekwencji zdrowotnych u konsumentów.
W efekcie stosuje się w sektorze spożywczym takie rozwiązania jak choćby opakowania z tworzyw sztucznych, metalowe, szklane czy papierowe. Są one dość tanie, a jednocześnie skutecznie chronią znajdujące się w środku produkty przed niekorzystnymi warunkami z otoczenia.
Oczywiście, trzeba mieć na uwadze, że różne rodzaje opakowań oznaczają inne korzyści. Przykładowo, rozwiązania drewniane charakteryzują się wysokim poziomem wytrzymałości oraz walorami estetycznymi — z tego powodu mogą one być wykorzystane w celach marketingowych. Z kolei papierowe opakowania handlowe są najmniej wytrzymałe, ale jednocześnie bardzo tanie i stosowane do ochrony takich szybkozbywalnych produktów jak na przykład pieczywo.
Rodzaje opakowań w przemyśle chemicznym
Jeśli chodzi o opakowania wykorzystywane w przemyśle chemicznym, to powinny one spełniać funkcje:
- informacyjne — osoby znajdujące się w pobliżu powinny zdawać sobie sprawę z tego, z jakimi materiałami mają do czynienia na przykład podczas transportu materiałów chemicznych,
- ochronne — dzięki temu można zapobiec wyciekowi niebezpiecznych dla środowiska specyfików.
Rodzaje opakowań ADR
Przez ADR rozumie się materiały niebezpieczne, czyli takie substancje o różnym stanie skupienia, które w przypadku nieodpowiedniego postępowania mogą doprowadzić do poważnego zanieczyszczenia środowiska naturalnego, a w przypadku kontaktu z człowiekiem — spowodować zagrożenie zdrowia lub nawet życia. Do kategorii ADR zalicza się różnego rodzaju substancje żrące, kwasy, materiały łatwopalne oraz wybuchowe.
Z uwagi na swoje szczególne znaczenie konieczne jest odpowiednie przechowywanie oraz transportowanie materiałów niebezpiecznych. Aktualnie obowiązujące normy (w tym między innymi konwencja ADR) określają, w jakich rodzajach opakowań powinny znajdować się poszczególne rodzaje materiałów niebezpiecznych. Normy i standardy wskazują ponadto, jak powinny być oznakowane poszczególne opakowania oraz z jakich materiałów powinny się składać.
Opakowania w logistyce – Podsumowanie
Logistyka to branża, w której sprawny przepływ towarów jest absolutnie niezbędny dla rozwoju przedsiębiorstwa. Co należy zrobić, by o to zadbać? Jednym z czynników, które stanowią absolutne must have, jest odpowiedni dobór opakowań. Należy przy tym zwracać uwagę nie tylko na kwestie użytkowe (wytrzymałość na uszkodzenia itp.), ale także aspekty marketingowe, koszty czy sposób transportu.